Cụ thể, vào khoảng đầu tháng 7/2017, Công ty TNHH ĐT&XD Vinh Thành (gọi tắt là Công ty Vinh Thành) đã đổ đất, san lấp mặt bằng trên diện tích 1,9 ha tại xứ Đồng Bạ, xã Hưng Đông, TP Vinh. Được biết, trước thời điểm tiến hành san lấp mặt bằng, Công ty Vinh Thành chỉ mới được UBND tỉnh Nghệ An cho phép khảo sát lựa chọn địa điểm để đầu tư thực hiện Dự án “Trụ sở làm việc, sản xuất cấu kiện bê tông đúc sẵn, bê tông thương phẩm”.

Công ty Vinh Thành không chấp hành việc khôi phục hiện trạng ban đầu khu đất san lấp trái phép theo chỉ đạo của UBND TP Vinh

Tiếp đó, doanh nghiệp này trực tiếp làm việc với người sử dụng đất là các hộ gia đình để thỏa thuận về việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, khi chưa được phép của cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định nhưng Công ty Vinh Thành vẫn san lấp mặt bằng trên đất nông nghiệp là vi phạm pháp luật về đất đai hiện hành.

Sau khi có thông tin phản ánh sự việc, UBND TP Vinh đã tiến hành kiểm tra hiện trạng. Ngày 5/9/2017, thay mặt UBND TP Vinh, ông Lê Sỹ Chiến, Phó Chủ tịch đã ký ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với Công ty Vinh Thành với số tiền 50 triệu đồng. Cụ thể, Quyết định số 5853a/QĐ-UBND nêu rõ, xử phạt đối với Công ty TNHH ĐT&XD Vinh Thành, do ông Nguyễn Đình Thắng làm Giám đốc, có địa chỉ tại xóm 5, xã Nghi Liên, TP Vinh với hành vi “Chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép (đổ đất san lấp mặt bằng trên đất trồng lúa), quy định tại Điểm b, Khoản 3, Điều 6, Nghị định 102/2014/NĐ-CP của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai”.

Khu đất do hộ bà Nguyễn Thị Anh san lấp gần 600 mét vuông, giáp với đường 72m

Về vấn đề này, ông Trần Anh Tấn - Chủ tịch UBND xã Hưng Đông cho biết: Sau khi bị xử phạt vi phạm hành chính, Công ty Vinh Thành tiếp tục hoàn thiện các thủ tục để được giao đất theo quy định của pháp luật. Tuy nhiên, khi hồ sơ trình lên Thường trực Tỉnh ủy thì không được chấp nhận, buộc đơn vị này phải khôi phục lại hiện trạng ban đầu. Cũng theo Chủ tịch UBND xã Hưng Đông, nhiều lần chính quyền địa phương và UBND TP Vinh đã làm việc với phía Công ty Vinh Thành, yêu cầu họ thực hiện văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An về khôi phục lại mặt bằng nhưng tiến độ thực hiện rất chậm.

Mới đây, theo quan sát của chúng tôi, việc khôi phục hiện trạng của Công ty Vinh Thành tại Đồng Bạ hiện nay chưa hoàn thành, diện tích khôi phục chỉ chiếm khoảng 1/4 tổng diện tích mặt bằng đơn vị này đã san lấp trái phép trước đó.

Tiếp đó, vào ngày 4/4/2018, UBND xã Hưng Đông đã lập biên bản vi phạm hành chính (Lần 3) đối với hành vi san lấp mặt bằng trái phép trên đất nông nghiệp của một hộ gia đình tại xóm Trung Thuận. Biên bản ghi rõ, hộ gia đình bà Nguyễn Thị Anh đã có hành vi “Tự ý đổ đất san lấp mặt bằng trên đất trồng lúa sang mục đích khác khi chưa được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cho phép. Tại các thửa đất số 113, 114, 115, tờ bản đồ số 26, trong đó thửa đất số 114 là đất mương, các thửa đất số 113 và 115 là đất lúa…”.

Khu đất nông nghiệp hàng ngàn mét vuông của 20 hộ dân ở xóm Mỹ Long, xã Hưng Đông đã bị Công ty Trường Thi san phẳng

Ông Nguyễn Văn Liệu, Đội trưởng Đội Quy tắc trật tự Đô thị xã Hưng Đông, cho hay: Vị trí san lấp mặt bằng trái phép tại xóm Trung Thuận, xã Hưng Đông là do hộ gia đình bà Nguyễn Thị Anh (SN 1969), trú tại xóm Trung Tiến, xã Hưng Đông tiến hành. Đây là đất nông nghiệp do bà Anh thuê lại của Hợp tác xã Nông nghiệp Hưng Đông 2, diện tích hơn 1.000m2. Tuy nhiên, sau đó hộ gia đình bà Anh đã tự ý san lấp mặt bằng trên khu đất này, diện tích san lấp khoảng 600m2, việc làm trên của hộ gia đình bà Anh là trái quy định của pháp luật, khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép.

Theo ông Trần Anh Tấn - Chủ tịch UBND xã Hưng Đông thì hộ bà Anh sau đó đã nộp phạt số tiền vi phạm hành chính 4 triệu đồng. Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi, vị trí san lấp trái phép trên đất nông nghiệp của bà Anh chỉ gạt đi một lớp đất mỏng, không trả lại hiện trạng như ban đầu.

Mới đây nhất, cuối tháng 8/2018, Công ty Trường Thi (địa chỉ ở thành phố Vinh) đã về thỏa thuận với hàng chục hộ dân ở xóm Mỹ Long, xã Hưng Đông để thuê đất 64 (đất nông nghiệp người dân sử dụng trồng lúa - PV). Sau khi thỏa thuận thuê đất với người dân, doanh nghiệp này đã cho máy móc về san bằng hàng ngàn mét vuông đất nông nghiệp khi không được các cơ quan chức năng cho phép. Qua tìm hiểu được biết, tổng diện tích mà doanh nghiệp này thuê là gần 4000m2 đất nông nghiệp ở các thửa 27, 29, 30,31, 32, 35, 36, tờ bản đồ số 3 của 20 hộ dân.

Có thể thấy, việc vi phạm đất nông nghiệp chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất ở xã Hưng Đông tái diễn nhiều lần nhưng gần như lần nào cũng không thể xử lý triệt để, có chăng chỉ xử phạt vi phạm hành chính, sau đó cá nhân, doanh nghiệp khắc phục một cách hời hợt rồi để đó. Tuy nhiên, cũng cần phải khẳng định rằng, để xảy ra các vi phạm trên, trước tiên là lỗi của đơn vị vi phạm, nhưng quan trọng hơn, chức năng quản lý Nhà nước về đất đai của chính quyền xã Hưng Đông và TP Vinh chưa được thực thi một cách nghiêm túc, triệt để theo quy định của pháp luật.

Tác giả: Phạm Tuân - Đức Trần

Nguồn tin: Báo Tài nguyên và Môi trường