Chiều nay, QH nghe Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng báo cáo quyết toán NSNN năm 2016; Tổng Kiểm toán Nhà nước Hồ Đức Phớc báo cáo kiểm toán quyết toán NSNN năm 2016.

Thẩm tra quyết toán, Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải ghi nhận tổng thu ngân sách cơ bản đạt dự toán để bố trí nguồn lực cho các nhiệm vụ chi theo dự toán QH quyết định.

12 địa phương hụt thu cân đối 5.300 tỷ đồng

Bên cạnh đó, UB Tài chính - Ngân sách nêu hàng loạt hạn chế như việc thực hiện một số nội dung liên quan đến chính sách tài khóa năm 2016 chưa thực sự hiệu quả; cơ cấu thu chưa bền vững, tăng thu chủ yếu từ tài nguyên và đất đai…

Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải

“Việc chậm cải cách chính sách thu cùng với giao dự toán vượt quá khả năng thực hiện dẫn đến năm 2016 có 12 địa phương (loại trừ thu sử dụng đất) hụt thu cân đối khoảng 5.300 tỷ đồng, loại trừ khoản vượt thu viện trợ, tiền sử dụng đất ghi thu - ghi chi cho các dự án để chi cho mục tiêu thì ngân sách TƯ hụt thu cân đối 1.398 tỷ đồng và không có nguồn để thưởng vượt thu cho 7 địa phương đủ điều kiện được thưởng”, ông Hải nhấn mạnh.

Nếu không có khoản tăng thu sử dụng đất của các cơ quan TƯ 9.262 tỷ đồng làm giải pháp tình thế nộp vào NSNN để bù đắp hụt thu thì thực chất ngân sách TƯ hụt thu cân đối 10.660 tỷ đồng và chỉ đạt 98,21% dự toán.

Đáng lưu ý là việc giao dự toán cho một số địa phương vượt quá khả năng thực hiện và hụt thu ngân sách TƯ vẫn tiếp diễn trong năm ngân sách 2017.

“Đây cũng là hệ quả của việc chậm triển khai sắp xếp bộ máy, tinh giản biên chế và việc thực hiện cơ chế tự chủ của các đơn vị sự nghiệp công lập còn bất cập”, ông Hải nhấn mạnh.

Việc cơ cấu lại chi ngân sách chậm nên tỷ trọng chi thường xuyên/tổng chi NSNN có xu hướng tăng (chi thường xuyên năm 2015 chiếm 62,3% tổng chi NSNN nhưng năm 2016 tăng lên mức 63,5%).

UB Tài chính - Ngân sách ghi nhận trong điều kiện khó khăn song số quyết toán thu NSNN vượt 9,2% (tương ứng 92.881 tỷ đồng) thể hiện sự nỗ lực của Chính phủ.

Tuy nhiên, UB chỉ ra một số hạn chế như chủ yếu là tăng thu từ đất, thu cổ tức, lợi nhuận còn lại của các DNNN và chủ yếu tăng thu của ngân sách địa phương, còn ngân sách TƯ thì hụt thu cân đối…

Về chi, Chủ nhiệm UB Tài chính - Ngân sách chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như việc lập và giao dự toán chi đối với một số khoản chi chưa sát thực tế; vẫn còn tình trạng giao dự toán chậm; giao dự toán chi đầu tư phát triển chưa đúng đối tượng... Có 40/47 địa phương được kiểm toán chưa phân bổ hết dự toán cho các đơn vị từ đầu năm là 15.551 tỷ đồng.

Tổng chi NSNN vượt dự toán song một số nhiệm vụ chi quan trọng, đảm bảo cho phát triển bền vững lại không đạt dự toán như chi cho giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ…

Tái diễn tình trạng chi ngân sách sai

Tình trạng chi sai chế độ, sử dụng sai nguồn kinh phí ở các đơn vị sử dụng ngân sách, các chủ đầu tư và cả trong điều hành ngân sách vẫn tái diễn.

Ảnh: Phạm Hải

UB Tài chính - Ngân sách dẫn chứng, tại các bộ ngành, địa phương còn sử dụng sai nguồn kinh phí 1.952 tỷ đồng; sử dụng nguồn cải cách tiền lương cho mục đích khác 804,8 tỷ đồng.

Nhiều bộ, cơ quan TƯ và địa phương quyết toán một số khoản chi thường xuyên không đúng chế độ, tiêu chuẩn, định mức. Kiểm toán Nhà nước đã kiến nghị thu hồi, nộp NSNN 670,7 tỷ đồng; một số địa phương hỗ trợ không đúng nhiệm vụ chi.

”UB Tài chính - Ngân sách đề nghị Chính phủ phân tích, đánh giá nguyên nhân của các bất cập, hạn chế trong chi thường xuyên, chi đầu tư, làm rõ trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương đồng thời thực hiện các giải pháp để nâng cao chất lượng điều hành chi NSNN, bảo đảm việc quản lý, sử dụng NSNN hiệu quả, tiết kiệm, tuân thủ các quy định của pháp luật về NSNN và pháp luật về đầu tư công”, ông Hải nói.

Ngoài ra, UB cảnh báo, việc chuyển nguồn lớn trong điều kiện ngân sách còn nhiều khó khăn phải vay nợ và bội chi là biểu hiện của sự lãng phí nguồn lực.

UB cũng lưu ý về việc, Chính phủ mới báo cáo số lượng các tổ chức, cá nhân vi phạm và số lượng tổ chức, cá nhân đã xử lý kỷ luật nhưng chưa báo cáo cụ thể chi tiết danh sách, mức độ sai phạm của các tổ chức, cá nhân cũng như mức độ xử lý đối với các tổ chức, cá nhân này. Chính phủ cũng chưa báo cáo giải pháp, thời hạn giải quyết đối với các trường hợp chưa xử lý. Ông đề nghị Chính phủ làm rõ nội dung này để báo cáo QH.

Tác giả: Thu Hằng - Hương Quỳnh

Nguồn tin: Báo VietNamNet