Phutsavan Chanthavong là trọng tài FIFA, từng tham gia điều hành nhiều giải đấu nữ ở cấp độ khu vực và châu Á. Ảnh: Minh Chiến.

Trong khoảnh khắc ấy, trọng tài người Lào – trợ lý phất cờ báo việt vị, rời sân như mọi trọng tài khác. Bà lặng lẽ, rảo bước nhanh chóng, không có cơ hội giải thích. Nhưng phía sau dáng đi đó, hẳn là cả một chuỗi suy nghĩ không dễ chịu.

Không ai bước vào sân với ý định làm hỏng một trận chung kết. Trọng tài cũng vậy. Ở thời điểm đưa ra quyết định, bà chỉ có vài phần nghìn giây để quan sát, phán đoán và hành động, trong điều kiện không VAR, không quyền xem lại như người xem truyền hình. Ở góc nhìn trên sân, mọi thứ có thể bị che khuất, khoảng cách có thể bị đánh lừa bởi tốc độ và nhịp di chuyển. Khi lá cờ được phất lên, quyết định ấy – đúng hay sai – đã trở thành sự thật không thể đảo ngược.

Nhưng sau trận đấu thì sao? Khi trở về phòng thay đồ, khi dư âm sân cỏ lắng xuống, khi những hình ảnh quay chậm xuất hiện dày đặc trên mạng xã hội và truyền thông, rất có thể chính vị trọng tài ấy cũng sẽ xem lại băng ghi hình. Và ở khoảnh khắc đó, nếu nhận ra sai lầm, cảm giác đầu tiên khó tránh khỏi là sự chột dạ. Không phải vì sức ép dư luận, mà bởi nhận thức rất rõ rằng: một quyết định của mình đã tước đi một bàn thắng hợp lệ, thậm chí có thể làm lệch hướng cả lịch sử của một trận chung kết.

Bích Thùy hoàn toàn không việt vị khi nhận đường chuyền từ đồng đội. Vị trí đứng của trọng tài cũng rất dễ quan sát.

Hối hận? Cắn rứt? Đó là phản ứng rất con người. Bất kỳ ai làm nghề cầm cân nảy mực đều hiểu giá trị của hai chữ "công bằng". Khi sự công bằng ấy bị tổn thương, người tổn thương không chỉ là đội bóng, mà cả chính trọng tài. Bởi sai lầm trong nghề này không giống một đường chuyền hỏng hay một cú sút trượt, nó không có cơ hội sửa sai ngay trên sân.

Nhưng rồi, sau cảm giác day dứt ban đầu, suy nghĩ tiếp theo có lẽ sẽ là sự tự trấn an: đây là lỗi con người. Trọng tài không phải cỗ máy. Ngay cả những trọng tài hàng đầu thế giới, được hỗ trợ bởi VAR và công nghệ bán tự động, vẫn mắc sai lầm. Bóng đá tồn tại yếu tố tranh cãi như một phần bản chất, và trọng tài sống chung với điều đó suốt sự nghiệp.

Tuy nhiên, ranh giới giữa "lỗi con người" và "bài học nghề nghiệp" là điều quyết định giá trị của một trọng tài. Nếu chỉ dừng lại ở sự tự an ủi, sai lầm sẽ trôi qua như một vết xước bị che phủ bởi thời gian. Nhưng nếu đủ bản lĩnh đối diện, phân tích lại vị trí đứng, góc quan sát, thời điểm phất cờ và phản xạ nghề nghiệp, sai lầm ấy sẽ trở thành kinh nghiệm đắt giá.

Dù trọng tài nghĩ gì đi nữa – hối hận hay chấp nhận, thì thực tế không thay đổi. Ở đó, đội tuyển nữ Việt Nam bị từ chối một bàn thắng hợp lệ, bàn thắng có thể mở ra một kịch bản hoàn toàn khác cho trận chung kết. Bóng đá không có chữ "nếu", nhưng những "nếu như" ấy sẽ còn được nhắc lại rất lâu.

Cuối cùng, trong một môn thể thao nơi cảm xúc luôn ở mức cực đại, sai lầm là điều không thể xóa bỏ hoàn toàn. Điều người hâm mộ mong đợi không phải là sự trừng phạt, mà là sự tiến bộ. Hy vọng rằng từ khoảnh khắc gây tranh cãi này, trọng tài người Lào sẽ bước ra với trải nghiệm sâu sắc hơn, bản lĩnh hơn và chính xác hơn. Bởi chỉ khi dám học từ sai lầm, người cầm còi mới thực sự trở thành một trọng tài tốt hơn – cho bóng đá, và cho chính họ.

Tác giả: Minh Nghi

Nguồn tin: znews.vn