Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis phát biểu tại Đối thoại Shangri-La. (Ảnh: Reuters)

Theo Straits Times, các quốc gia tham gia sự kiện Đối thoại Shangri-la hồi cuối tuần qua đã bày tỏ quan điểm cứng rắn nhằm phản đối sự bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông. Bắc Kinh mặc dù lớn tiếng bảo vệ lập trường của họ bằng những quan điểm sai trái, những ý kiến phản đối từ cộng đồng quốc tế đã áp đảo Bắc Kinh.

Trung Quốc chống chế cho việc bồi đắp phi pháp, quân sự hóa các đảo nhân tạo ở quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa của Việt Nam bằng cách ngang nhiên công nhận chủ quyền của họ ở vùng biển này. Phó chủ tịch Học viện Khoa học Quân sự Trung Quốc He Lei lớn tiếng nói rằng "Bắc Kinh có quyền" khi thừa nhận Trung Quốc đã triển khai binh sĩ và vũ khí tới các thực thể trên Biển Đông.

Tuy nhiên, quan điểm của Trung Quốc không nhận được sự ủng hộ từ các nước tham gia, và trái với luật pháp quốc tế.

Trong bài phát biểu mở đầu ngày họp thứ hai, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis nói: "Chính sách của Trung Quốc ở Biển Đông đi ngược lại với sự cởi mở mà chiến lược của chúng tôi hứa hẹn mang lại, điều này làm dấy lên hoài nghi về mục tiêu thực sự của Trung Quốc. Mỹ sẽ tiếp tục theo đuổi mối quan hệ mang tính xây dựng, mang lại kết quả với Trung Quốc, hợp tác khi có thể, và cũng đối đầu cứng rắn nếu cần”.

Ông Mattis chỉ trích hành động mang các tên lửa, khí tài quân sự của Trung Quốc tới các đảo nhân tạo Biển Đông, bất chấp việc Bắc Kinh từng tuyên bố sẽ không quân sự hóa khu vực này. Ông Mattis cũng cảnh báo Trung Quốc hãy cẩn thận với những hậu quả có thể xảy ra khi “phớt lờ” phản ứng từ cộng đồng quốc tế, đơn cử như việc Mỹ mới đây đã rút lại lời mời Trung Quốc tham gia cuộc tập trận lớn nhất thế giới RIMPAC.

Bộ trưởng Quốc phòng Singapore Ng Eng Hen cho hay Trung Quốc đang hành động một cách đơn phương tại Biển Đông mà không được sự đồng thuận của các nước khác. Một số ý kiến khác cho rằng cần có sự đảm bảo tự do hàng hải và việc các nước trong khu vực phải tuân thủ theo luật lệ quốc tế, động thái ám chỉ trực tiếp tới Bắc Kinh.

Máy bay quân sự Shaanxi Y-8 xuất hiện trên đường băng tại căn cứ do Trung Quốc xây dựng trái phép trên đá Xu Bi thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam (Ảnh: AMTI)

Bộ trưởng Quốc phòng Pháp Florence Parly phát biểu, dù các tuyến đường biển có vai trò quan trọng với nền kinh tế, nhưng không vì thế mà Trung Quốc có quyền bỏ qua những quy định đã được công nhận rộng rãi. Bà Parly nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xử lý các vấn đề tranh chấp dựa trên việc đàm phán và các công cụ pháp lý, cũng như bày tỏ quan điểm ủng hộ bộ quy tắc ứng xử trên Biển Đông và kêu gọi các nước nghiêm túc tuân thủ.

Ông Gavin Williamson, Bộ trưởng Quốc phòng Anh, nói: “Chúng tôi tin rằng các quốc gia nên tuân thủ theo các luật lệ đã được thống nhất. Nhưng các luật lệ hiện bị một số nước phớt lờ và điều này làm ảnh hưởng tới hòa bình và thịnh vượng của các quốc gia khác”.

Trong bài phát biểu khai mạc Đối thoại Shangri-La, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã kêu gọi thiết lập một trật tự khu vực theo đúng luật pháp quốc tế và áp dụng công bằng cho tất cả các quốc gia. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Australia Marise Payne kêu gọi các nước cùng chung tay làm rõ, cũng như giải quyết các căng thẳng trên Biển Đông dựa vào luật pháp quốc tế.

Đối thoại Shangri-La là một diễn đàn uy tín về an ninh tại châu Á - Thái Bình Dương được tổ chức thường niên tại Singapore từ năm 2002. Hội nghị năm 2018 diễn ra từ ngày 1/6 tới 3/6.

Theo Straits Times, tại Đối thoại Shangri-La lần này, Trung Quốc dường như đã rơi vào tình cảnh "gậy ông đập lưng ông" khi lớn tiếng đưa ra những tuyên bố sai trái về chủ quyền trên Biển Đông, để rồi nhận lại những chỉ trích từ cộng đồng quốc tế.

Tác giả: Đức Hoàng

Nguồn tin: Báo Dân trí