Rừng lim nguyên sinh trên núi Tháp Sơn (hay còn gọi là núi Tháp) rộng hơn 18ha với hàng nghìn cây lim và các cây gỗ quý khác thuộc xã Hậu Thành (huyện Yên Thành, Nghệ An) nằm cách trung tâm huyện Yên Thành (Nghệ An) khoảng 7km về phía Đông Bắc. Khu rừng này được xem như “lá phổi xanh” của cả vùng nên người dân rất quý trọng và bảo vệ nghiêm ngặt.

Toàn bộ diện tích khu rừng rộng với hàng nghìn các loại cây gỗ quý như lim, trắc, gụ, dạ hương. Tuy nhiên đa số trong đó là những cây lim xanh cổ thụ. Từ trên cao, khu rừng xanh mướt một màu. Các cụ cao niên tại đây cho biết, thì khu rừng này đã có từ hơn trăm năm trước và trải qua thời gian, dù mưa bão hay hạn hán, cả khu rừng vẫn phát triển tươi tốt.

Trên đường dẫn vào khu rừng lim có một ngôi đền Cả và ngôi chùa Tháp. Đền Cả làm bằng gỗ cổ kính lọt thỏm giữa khu rừng là nơi tâm linh của dân ở khu vực. Bên trong đền chỉ có duy nhất 1 chiếc bàn thờ và những bộ bàn ghế. Trên các khung gỗ ngôi đền được chạm khắc những nét tinh xảo, cổ xưa. Những ngày lễ tết, người dân địa phương thường đến đền thắp hương cúng bái.

Trước đây, khu rừng lim do chính quyền xã Hậu Thành trực tiếp quản lý. Tuy nhiên từ năm 2017, khu rừng này được chuyển giao cho lâm nghiệp huyện quản lý trông coi.

Theo người dân địa phương, trong khu rừng có nhiều cây gỗ quý, đặc biệt là lim xanh. Tuy nhiên cả trăm năm qua người dân không ai dám vào chặt cây mang về. Phần vì người dân luôn coi trọng khu rừng, trân trọng những không gian xanh, phần vì “hương ước” giữ rừng có từ bao đời nay luôn được mọi người nhớ và giữ gìn.

“Từ xưa dân làng nơi đây đã đặt ra hương ước để bảo vệ rừng lim. Không được ai tự tiện vào rừng chặt cây lấy gỗ. Nếu ai chặt cây sẽ bị phạt và phải trồng lại 10 cây gỗ. Chính vì luật nghiêm khắc nên khu rừng lim mới xanh tốt đến tận bây giờ”, anh Nguyễn Văn Long (trú xã Hậu Thành) chia sẻ.

Lãnh đạo xã Hậu Thành cho biết, bên trong khu rừng có cả nghìn cây lim xanh. Có nhiều cây nhỏ hàng chục năm tuổi nhưng có những cây lớn lên đến hơn 300 năm tuổi, phải 2-3 người ôm mới xuể. Những thân cây lim cổ thụ cứ thế đứng vững với thời gian suốt nhiều năm để cung cấp không gian xanh cho người dân nơi đây.

Những cây lim già với vỏ cây xù xì, bong tróc nhưng sức sống vẫn mãnh liệt vô cùng. Lãnh đạo xã Hậu Thành cho biết, hàng tháng, xã thuê một người trông coi khu rừng. Tuy nhiên, người bảo vệ chủ yếu canh giữ không để xảy ra cháy rừng còn việc chặt phá rừng được người dân địa phương tự ý thức bảo vệ. Từ xưa tới nay không một ai dám tự ý vào khu rừng thiêng này chặt phá cây.

Hiện có nhiều cây lim đang dần chết từng nhánh cây do đã già yếu. Ông Nguyễn Hồng Chính - Chủ tịch UBND xã Hậu Thành chia sẻ, ngoài lim xanh thì khu núi Tháp Sơn rất quý hiếm với nhiều loại cây gỗ cổ thụ quý hiếm. Đặc biệt bên trong có rất nhiều cây lim xanh. Người dân địa phương xem khu rừng như một báu vật vô giá mà thiên nhiên ban tặng.

Trong suốt hơn 10 năm bảo vệ núi khu rừng lim trăm tuổi này, ông Mai Huy Chân, cán bộ lâm nghiệp xã Hậu Thành), chia sẻ ngày nào không lên với rừng lim dạo một vòng là nhớ không chịu nổi. Với ông, việc bảo vệ rừng lim không chỉ là công việc của mình mà còn là bảo vệ tài sản của cha ông để lại cho con cháu đời sau và người dân sẽ được phù hộ, che chở khỏe mạnh, làm ăn phát đạt.

Những cây lim xanh con đang mọc lên khắp khu rừng sẽ dần phát triển và tạo thêm sự đa dạng phong phú cho rừng cây.