Thông tin "kiến trúc sư" cuộc chiến của Mỹ ở Iraq quá đời được gia đình của ông Rumsfeld xác nhận nhưng không công bố thời điểm cũng như nguyên nhân tử vong.

Thông báo của gia đình có đoạn: "Chúng tôi vô cùng thương tiếc báo tin ông Donald Rumsfeld qua đời. Ông là chính khách Mỹ và là người chồng, người cha, người ông tận tụy. Ông mất ở tuổi 88, xung quanh có gia đình, tại thành phố yêu dấu Taos, New Mexico".

Sinh ở Chicago năm 1932, ông Rumsfeld từng hai lần giữ chức bộ trưởng Quốc phòng Mỹ. Lần đầu tiên ông đảm nhiệm chức vụ này là giai đoạn 1975-1977, dưới nhiệm kỳ của cựu Tổng thống Gerald Ford, còn lần sau là dưới nhiệm kỳ của cựu Tổng thống George W. Bush (2001-2006).

Reuters cho biết ông Rumsfeld cùng với Bộ trưởng Quốc phòng thời chiến tranh Việt Nam Robert McNamara được xem là hai nhân vật quyền lực nhất ở chức vụ này.

Cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Donald Rumsfeld. Ảnh: Reuters

Ông Rumsfeld được nhắc nhiều đến việc đưa Mỹ tham gia vào cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan trong lần thứ hai đứng đầu Bộ Quốc phòng. Sau sự kiện ngày 11-9-2001, ông Rumsfled chủ trương điều quân Mỹ đến Afghanistan, tham gia vào cuộc chiến chống khủng bố kéo dài 20 năm sau đó. Đến tháng 5 vừa rồi, lực lượng Mỹ tại đây mới bắt đầu rút quân.

Ông Rumsfeld cũng kêu gọi lật đổ lãnh đạo Iraq Saddam Hussein. Ông thúc đẩy Mỹ đưa quân vào quốc gia này với niềm tin rằng Iraq có vũ khí hủy diệt hàng loạt và liên kết với các nhóm khủng bố.

Ông Rumsfeld trở thành tâm điểm bị chỉ trích và bị loại khỏi chức bộ trưởng Quốc phòng vì cuộc chiến ở Iraq, vốn bị nhiều người chỉ trích là sa lầy, không có chiến lược rõ ràng, nhất là khi bạo lực gia tăng trên đường phố ở Iraq.

Cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Donald Rumsfeld trong chuyến thăm nhà tù Abu Ghraib năm 2004. Ảnh: Reuters

Theo đài CNN, nhiều người cũng đổ lỗi cho ông Rumsfeld về vụ ngược đãi tù nhân ở nhà tù Abu Ghraib gần TP Baghdad - Iraq. Ông Rumsfeld đích thân cho phép dùng các kỹ thuật thẩm vấn hà khắc đối với tù nhân. Cách Mỹ đối xử với những nghi can bị giam ở Iraq và các nghi can khủng bố khác tại Vịnh Guantanamo ở Cuba, khiến quốc tế lên án Mỹ.

Ông Rumsfeld từng đối xử nghiêm khắc với một số sĩ quan quân đội và các thành viên của Quốc hội. Ông cũng xa lánh các đồng minh của Mỹ ở châu Âu. Ông Rumsfled là một quan chức gây tranh cãi trong chính quyền Bush. Tuy nhiên, dưới cách nhìn của cựu Tổng thống George W. Bush, ông Rumsfled là "một công chức gương mẫu và một người rất tốt" và giữ ông này trong nội các đến khi nhiệm kỳ kết thúc vào năm 2006.

Tác giả: Huệ Bình

Nguồn tin: Báo Người lao động