Cam Xã Đoài ở xã Nghi Diên, huyện Nghi Lộc được coi là giống cam “tiến vua” đắt tiền nhất trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Loại cam này nổi tiếng đến mức thường xuyên “cháy hàng”, nhiều khi không đủ để bán. Vào dịp Tết Nguyên đán hàng năm, mỗi quả cam Xã Đoài có giá trung bình từ 50.000đồng – 100.000đồng/quả. Sở dĩ, loại cam này được nhiều người săn đón vì vỏ rất mỏng, khi chín chuyển màu vàng tươi, múi cam mọng nước và có vị ngọt thanh rất đặc biệt. Nó còn đặc biệt hơn nữa khi giá trị kinh tế được tính bằng quả.

Tuy nhiên, năm nay, thời tiết không thuận lợi nên cam Xã Đoài rụng hàng loạt, nhiều cây cam chỉ còn lác đác vài chục quả, không đủ bán cho khách dịp Tết.

Theo ông Nguyễn Văn Thọ, 55 tuổi, trú ở xã Nghi Diên, giống cam Xã Đoài được nhiều người mua để về làm quà. Loại cam này rất kén thổ nhưỡng, chỉ khi được trồng trên đất ở xã Nghi Diên mới có mùi hương và vị ngọt riêng biệt. Khi đưa đi nơi khác trồng chất lượng sẽ kém hơn cam trồng tại đây. Như các năm khác gia đình ông bán được hàng nghìn quả cho thu nhập gần 300 triệu đồng. Tuy nhiên, năm nay cam mất mùa, giá cũng không tăng đáng kể.

“Từ đầu mùa, vườn cam của tôi có thể ước tính lên đến hơn 5.000 quả. Tuy nhiên, năm nay thời tiết thất thường, mưa kéo dài nên cam rụng nhiều, trên cây chỉ còn vài chục quả, thậm chí có cây chẳng còn quả nào. Nó rụng đầy gốc xót xa lắm. Năm nay, thu nhập chắc chỉ được hơn 10 triệu đồng. Hàng ngày gia đình phải gom cam rụng để mang đi vứt”, ông Thọ cho biết thêm.

Theo người dân nơi đây thì năm nay cam rụng chưa từng thấy. Những trái cam to gần thu hoạch được thì xuất hiện những vết thâm, dần chuyển màu vàng chín ép rồi rụng dần đầy dưới gốc. Do đợt mưa kéo dài nên cam rụng hàng loạt, người dân không kịp tay để xử lý.

Theo ông Thọ loài cam Xã Đoài này rất khó tính, cần chăm sóc kỹ càng. Để cam không bị úng nước gia đình ông đã đầu tư làm mương thoát nước. Mặc dù, gia đình đã chăm sóc rất kỹ lưỡng nhưng do năm nay mưa kéo dài số cam rụng hơn 80%.

Ông Nguyễn Trọng Long, trú tại xã Nghi Diên cũng buồn bả cho biết, cam năm nay mất mùa, rụng nhiều. Thậm chí có nhiều cây đã chết, gia đình ông phải trồng mới lại. "Chưa thấy năm nào rụng nhiều như năm nay. Các hộ gia đình khác cũng bị rụng nhiều. Như năm ngoái mỗi gốc cam cho thu hoạch vài trăm quả, thậm chí có cây thu hoạch được gần 1.000 quả. Tuy nhiên, năm này, mỗi cây chỉ còn lác đác vài chục quả" ông Long chia sẻ thêm.

Theo ông Long, hiện tại nhiều khách đã đến đặt hàng. Người đàn ông này đã bọc quả lại bằng túi chờ khách đến hái. Tuy nhiên năm nay quả rụng nhiều, ước tích thu nhập chỉ bằng 20% so với năm ngoái.

Ông Phan Công Dương, Chủ tịch UBND xã Nghi Diên cho biết: "Hiện, cam Xã Đoài trong các nhà vườn còn lại khoảng 30ha, trong đó chỉ có 10ha cho trái thường xuyên. Cam được xem là cây trồng chủ lực của người dân địa phương, mỗi năm cho doanh thu hơn 20 tỷ đồng. Tuy nhiên, năm nay cam mất mùa nặng, doanh thu ước tính giảm chỉ còn dưới 10 tỷ đồng. Chưa năm nào cam Xã Đoài rụng nhiều như năm nay. Hơn một tháng trước, vùng Xã Đoài có nhiều trận mưa lớn kéo dài. Sau thời gian đó, những vườn cam trĩu quả bắt đầu rụng hàng loạt".