Nhấn mạnh yếu tố an toàn

Bộ Xây dựng vừa có công văn gửi Bộ Công thương liên quan đến hồ sơ điều chỉnh quy hoạch Dự án Thủy điện Châu Thôn (tỉnh Nghệ An), do Công ty TNHH Tư vấn Kỹ thuật Việt Nam – Canada (lập tháng 9/2022). Hồ sơ này được Bộ Công thương gửi lấy ý kiến tại văn bản số 6988, ngày 7/11/2022, trong đó có kèm văn bản số 7447, ngày 27/9/2022 của UBND tỉnh Nghệ An.

Trong hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, Dự án Thủy điện Châu Thôn được đề xuất với quy mô công suất 29,8 MW, với 2 tổ máy.

Huyện miền núi Quế Phong có đến 10 dự án thủy điện được phê duyệt. Nguồn: Báo Nghệ An.

Theo Bộ Xây dựng, hồ sơ điều chỉnh quy hoạch Dự án của Bộ Công thương bên cạnh việc rà soát, chịu trách nhiệm về tính pháp lý của hồ sơ quy hoạch, đảm bảo sự phù hợp và yêu cầu cân bằng công suất tổng thể các nguồn điện trong Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia được phê duyệt; Bộ Công thương cần kiểm soát việc cập nhật các nội dung sau đây để xem xét, quyết định theo thẩm quyền việc điều chỉnh quy hoạch Dự án theo các quy định tại Thông tư số 43 ngày 27/12/2012 của Bộ Công thương.

Cụ thể, Bộ Xây dựng cho rằng cần bổ sung, cập nhật vào hồ sơ điều chỉnh quy hoạch nội dung đánh giá tổng thể về các công trình thủy điện có liên quan đến Dự án nhằm đảm bảo tính đồng bộ trong việc phát triển các dự án trong cùng bậc thang thủy điện; đồng thời cần bổ sung đánh giá sơ bộ về an toàn hồ, đập và các công trình có liên quan đáp ứng yêu cầu kỹ thuật vận hành an toàn công trình và đảm bảo an sinh cho người dân hạ du khu vực dự án.

Quan trọng, theo Bộ Xây dựng, Dự án Thủy điện Châu Thôn có đặc thù là nằm trong khu vực đồi núi, trải dài theo địa hình; do vậy, khi xây dựng sẽ có nhiều tác động đến môi trường.

“Đồng thời theo địa hình khu vực có gom, chuyển nước làm ảnh hưởng đến dòng chảy tự nhiên và nhu cầu dùng nước của hạ du. Việc xây dựng công trình tại khu vực suối dốc, đồi núi cao tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn trong thi công xây dựng và vận hành về an toàn đập, hồ chứa, ổn định mái dốc... Nội dung này cần được phân tích, đánh giá và cập nhật vào hồ sơ điều chỉnh quy hoạch làm cơ sở để đưa ra các giải pháp phù hợp trong quá trình triển khai thiết kế, thi công xây dựng của dự án”, Bộ Xây dựng lưu ý.

Đáng lưu ý, 2 nội dung này cũng từng được Bộ Xây dựng góp ý với Bộ Công thương ngày 7/7/2022 liên quan đến việc điều chỉnh quy hoạch dự án này.

Cụ thể, Dự án Thủy điện Châu Thôn được bố trí trên dòng suối Nậm Tột có lưu lượng dòng chảy tương đối ổn định, độ dốc lòng suối lớn.

Do vậy, Bộ Xây dựng góp ý cần bổ sung đánh giá sơ bộ về an toàn hồ, đập và an toàn các công trình có liên quan đến Dự án đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật trong quá trình khai thác, vận hành an toàn công trình hồ, đập và đảm bảo an sinh cho người dân hạ du khu vực Dự án.

Đồng thời, căn cứ hồ sơ điều chỉnh quy hoạch, Dự án Thủy điện Châu Thôn nằm trong khu vực đồi núi trải dài, địa hình phức tạp có độ dốc lớn; do vậy, khi đầu tư xây dựng sẽ có nhiều tác động đến môi trường.

“Việc xây dựng công trình tại khu vực suối dốc, đồi núi cao tiềm ẩn nhiều rủi ro mất an toàn trong thi công xây dựng và vận hành về an toàn đập, hồ chứa, ổn định mái dốc, đào hầm, .. đặc biệt là biến đổi cực đoan của thời tiết trong điều kiện biến đổi khí hậu hiện nay. Vì vậy, cần có phân tích, đánh giá về tính đặc thù nêu trên của dự án làm cơ sở để đưa ra các giải pháp kỹ thuật sơ bộ nhằm đảm bảo hiệu quả kinh tế - xã hội của dự án”, nội dung công văn phúc đáp số 2482 của Bộ Xây dựng.

Yêu cầu không tăng công suất?

Dự án Thủy điện Châu Thôn được xây dựng tại xã Châu Thôn, huyện Quế Phong, tỉnh Nghệ An; Dự án thuộc Quy hoạch thủy điện nhỏ toàn quốc trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã được Bộ Công thương phê duyệt tại Quyết định số 3095 ngày 10/4/2014 với công suất 27 MW.

Theo hồ sơ điều chỉnh quy hoạch của Bộ Công thương (gửi lần đầu ngày 6/6/2022) thì Dự án Thủy điện Châu Thôn lại được đề xuất tách làm 2 dự án, gồm Dự án Thủy điện Châu Thôn có công suất 29,8 MW với 2 tổ máy, cao trình lắp máy 378,20 m, mực nước dâng bình thường 785 m; Dự án Thủy điện Châu Thôn A có công suất 4 MW với 2 tổ máy, cao trình lắp máy 782,5 m, mực nước dâng bình thường 845 m. Như vậy, Dự án Thủy điện Châu Thôn được đề xuất nâng quy mô công suất từ 27 MW lên quy mô công suất 33,8 MW.

Được biết, Dự án Thủy điện Châu Thôn đã được khởi công xây dựng vào tháng 11/2007, ban đầu với 3 tổ máy, công suất 18 MW. Công trình do Công ty cổ phần Phát triển Năng lượng Sơn Vũ (TP. Hà Nội) xây dựng; tổng vốn đầu tư cho công trình này trên 360 tỷ đồng, ban đầu dự kiến năm 2009 sẽ hoàn thành và đưa vào sử dụng. Để xây dựng thủy điện, suối Nậm Tột có độ cao trên 1.000m được ngăn đôi.

Liên quan đến Dự án này, vào tháng 1/2021, Tỉnh ủy Nghệ An có Thông báo số 85 với nội dung yêu cầu đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án thủy điện đang triển khai xây dựng (bao gồm Thủy điện Châu Thôn).

Đặc biệt, bên cạnh chỉ đạo không tổ chức nghiên cứu, khảo sát để bổ sung mới quy hoạch dự án thủy điện trên địa bàn tỉnh (bao gồm cả các dự án đang được khảo sát); Dự án Thủy điện Châu Thôn là 1 trong 3 dự án thủy điện (cùng với Bản Cánh và Sông Quang 1) được Tỉnh ủy Nghệ An đề cập là thống nhất chủ trương nghiên cứu cập nhật, bổ sung, điều chỉnh quy hoạch để phục vụ việc hoàn thiện đảm bảo các quy định, nhưng “không tăng công suất lắp máy, không tăng diện tích sử dụng đất”.

Sau chỉ đạo này, UBND tỉnh Nghệ An có công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương liên quan nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy; phối hợp với các sở, ngành, đơn vị có liên quan tham mưu UBND tỉnh thực hiện các nội dung Ban Thường vụ Tỉnh ủy yêu cầu.

Huyện Quế Phong trong một lần làm việc với các chủ đầu tư dự án thủy điện, trong đó có Thủy điện Châu Thôn. Nguồn: quephong.nghean.gov.vn

Theo thông tin từ UBND huyện Quế Phong, tính đến thời điểm ngày 25/8/2022; Thủy điện Châu Thôn (công suất 27 MW) là 1 trong 8 dự án đã đưa vào vận hành, hoạt động tại huyện miền núi này.

Tác giả: N.T

Nguồn tin: baodautu.vn