Xúc đất từ đập Vũng Trắng đưa vào nhà máy gạch để ... gửi?

Như chúng tôi ngày 23/4/2019 đã có bài phản ánh Nghệ An: Nạo vét đập Vũng Trắng, hay tận thu đất bán cho nhà máy gạch?. Dư luận nghi ngờ Công ty TNHH Hoàng Nguyên thông qua dự án nạo vét hồ đập để bán đất cho các nhà máy gạch. Với mức giá mà đơn vị này nộp thuế cho Nhà nước là hơn 4.100 đồng/1m3, và giá thu mua đất của các nhà máy gạch tại địa phương là từ 65 nghìn đến 75 nghìn cho 1 mét khối, dư luận hoài nghi DN thu về hàng tỷ đồng.

Các máy xúc đào hoạt động hết công suất để xúc đất lên các xe có trọng tải lớn

Ngay sau khi bài viết đăng tải, ông Hải (người tự xưng là đại diện truyền thông Công ty TNHH Hoàng Nguyên) đã liên hệ với tòa soạn và PV để giải thích: “… do thời gian nạo vét hồ đập chỉ được 4 tháng nên đơn vị đã cho xe chở đất đến gửi ở Nhà máy gạch BMC, không phải là bán đất”. PV đã liên hệ với ông Hùng, Phó giám đốc Nhà máy gạch tuy-nen BMC Nghệ An và được giới thiếu tới người có trách nhiệm phụ trách việc này. Người của phía nhà máy gạch BMC cho biết: Không mua số đất đó mà Nhà máy có ký thỏa thuận với Công ty Phú Khang, …do Công ty Hoàng Nguyên ký thỏa thuận với Công ty Phú Khang, nếu đất không đạt yêu cầu làm gạch thì Công ty Phú Khang có quyền sử dụng đất đó vào mục đích khác là quyền của họ.

Các xe tải chở đất đang nối đuôi nhau vào nơi tập kết

PV đã liên hệ với ông Phạm Văn Toàn, Phó giám đốc Sở TN&MT, người đã ký văn bản gửi UBND tỉnh, với tính toán khoản nộp thuế đối với 41.299m3 đất là 171.174.856 đồng, tương đương 1m3 đất chỉ có giá hơn 4.100 đồng, ông Toàn chưa nắm rõ việc phản ánh và hứa sẽ "cho anh em kiểm tra".

PV đã liên hệ với ông Đinh Viết Hồng, Phó chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An, người đã ký Quyết định phê duyệt giá trị tiền cấp quyền khai thác khoáng sản cho Công ty TNHH Hoàng Nguyên. Sau khi PV trình bày những nội dung báo phản ánh, ông Hồng nói: “Nếu anh có thắc mắc gì thì làm việc với các ban ngành cho tôi”.

Hàng chục nhà máy gạch “sống” ký gửi bằng “đất chui, đất tận thu”?

Hiện có một thực tế đáng báo động là hầu hết các nhà máy gạch trên địa bàn tỉnh Nghệ An đang rất khan hiếm nguồn nguyên liệu đất sét để hoạt động. Trong những năm gần đây chỉ còn số ít các mỏ sét gạch ngói phục vụ cho hoạt động sản xuất đang còn hiệu lực.

Trước đây, các nhà máy thường lấy nguyên liệu trong khu vực của nhà máy nhưng nay nguồn nguyên liệu đó đã cạn kiệt nên buộc phải mua trên thị trường để duy trì việc sản xuất, kinh doanh. Theo đó, đất cải tạo ruộng đồng và đất nạo vét lòng hồ hiện nay đang được các nhà máy gạch ưa chuộng nhất.

Điểm khai thác đất sét tại xã Nam Thái, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An

Vì thế, để có nguồn nguyên liệu đất sét phục vụ cho hoạt động sản xuất gạch, các chủ doanh nghiệp đều phải chủ động liên hệ với người dân có nhu cầu cải tạo ao, hồ đập hay ruộng đồng để mua một cách trôi nổi, bất hợp pháp.

Trước đó, giữa năm 2015, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã tiến hành Thanh tra 24 đơn vị sản xuất gạch nung trên địa bàn tỉnh Nghệ An theo Quyết định 138/QĐ-TTr. Theo đó, hầu hết các đơn vị được thanh tra đều tồn tại khá nhiều sai phạm.

Hàng vạn khối đất từ đập khe Cấy (xã Nghi Lâm, Nghi Lộc, Nghệ An) "nấp bóng" cải tạo lòng đập - đang được chuyển thẳng về Nhà máy gạch ở Đô Lương

Trong đó, những vi phạm mà chủ yếu các đơn vị bị thanh tra đang tồn tại nhiều nhất như không lập báo cáo giám sát môi trường định kỳ hàng năm (17/24 đơn vị); không có giấy phép xây dựng các hạng mục công trình hoặc xây dựng cơi nới nhà xưởng không có giấy phép xây dựng (20/24 đơn vị); mua sét làm nguyên liệu qua hợp đồng kinh tế nhưng không chứng minh được nguồn gốc đất hợp pháp (17/24 đơn vị)...

Hoạt động khai thác đất trái phép để bán cho nhà máy gạch là vi phạm pháp luật, làm thất thoát tài nguyên khoáng sản, thất thu ngân sách

Môi trường ô nhiễm nghiêm trọng, bụi bặm bao phủ mỗi khi xe chở đất đi qua

Tác giả: Nhóm PVMT

Nguồn tin: thoidai.com.vn