Điều đầu tiên phải khẳng định, trước khi làm dự án dẫn nước thô từ sông Lam về, giữa các đơn vị liên quan và cả UBND tỉnh Nghệ An đã có thống nhất cao về các phương án vận hành. Khi ấy, không nói thì ai cũng hiểu, đầu tư một dự án dẫn nước thô hàng trăm tỉ như vậy, thì mục đích hướng đến sẽ là loại bỏ nguồn nước thô ô nhiễm để sử dụng nguồn nước thô sông Lam có chất lượng tốt hơn nhiều.

Tuy nhiên, khi triển khai, những văn bản chồng chéo và tình hình thực tế ở mỗi đơn vị sản xuất đã đẩy câu chuyện đi theo một hướng khác và những tranh cãi bắt đầu xảy ra.

Công văn hỏa tốc của UBND tỉnh Nghệ An gửi các đơn vị liên quan

Được biết, bắt đầu từ ngày 1/6/2016, tại quyết định 37/2016/UBND của UBND tỉnh Nghệ An có hiệu lực về việc ban hành giá nước sạch trong đó quy định giá nước sạch của các nhà máy nước Hưng Vĩnh và Cầu Bạch cao hơn giá nước sạch từ các nhà máy nước sạch khác do sử dụng nguồn nước sông Lam thay thế sông Đào, chênh giá trị nguồn nước thô 1.050 đồng/m3. Từ đó đến nay, UBND tỉnh Nghệ An đã thêm 1 lần tăng giá nước tại quyết định 41/2018/UBND khẳng định giá nước sạch tại nhà máy nước Cầu Bạch và Hưng Vĩnh được xây dựng trên cơ sở giá nước thô được lấy từ nước sông Lam 1.950 đồng/m3 thay thế nước sông Đào giá 900 đồng/m3 để cung cấp cho nhân dân thành phố Vinh và các vùng phụ cận.

Tuy nhiên, trong khoảng thời gian đó, vận dụng 1 số văn bản thiếu tính thống nhất của tỉnh Nghệ An, Công ty CP Cấp nước Nghệ An đã lén lút bơm nước sông Đào thay thế cho nước sông Lam để sử dụng làm nước sạch, bán cho người dân. Những điều này, người dân không hề được thông báo và họ vẫn phải trả giá nước tương ứng với giá nước lấy nguồn nước thô từ sông Lam. Điều đáng nói, Công ty TNHH MTV Thủy Lợi Nam, là công ty 100% vốn nhà nước cũng không hề được thông báo hay được chi trả một đồng thủy lợi phí nào từ các trạm bơm cầu Mượu và Cầu Bạch, mặc dù tại quyết định cấp phép khai thác nước mặt đã yêu cầu Công ty CP Cấp nước Nghệ An lắp đặt đồng hồ đo lưu lượng, thực hiện các nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Trong khi quy định tại điều 25 của Nghị định 201/2013/NĐ-CP về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên Nước có nêu chi tiết về việc thu hồi giấy phép được thực hiện trong các trường hợp: Chủ giấy phép bị phát hiện giả mạo tài liệu…; Tổ chức là chủ giấy phép bị giải thể hoặc bị tòa án tuyên bố phá sản…; Chủ giấy phép vi phạm quyết định đình chỉ hiệu lực của giấy phép, tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần các quy định của giấy phép; Giấy phép được cấp không đúng thẩm quyền; Khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền quyết định thu hồi giấy phép vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc vì lợi ích quốc gia, lợi ích cộng đồng; Giấy phép đã cấp nhưng chủ giấy phép không thực hiện nghĩa vụ tài chính và nhận giấy phép.

Với việc nhiều lần bơm tráo nguồn nước như vậy, không sử dụng đồng hồ đo nước sông Đào nên không còn cơ sở tính toán sau khi bơm, lại không thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan; nên chăng, UBND tỉnh Nghệ An cần phải tính toán đến việc thu hồi giấy phép cấp nước cho đơn vị này, để người dân yên tâm sử dụng nguồn nước sạch hơn.

Điều quan trọng nữa, sau thời gian dài và nhiều lần bơm nước như vậy, Công ty CP Cấp nước Nghệ An liệu đã bơm bao nhiêu nước sông Đào lên để sản xuất nước sinh hoạt cung cấp cho nhân dân thành phố Vinh và vùng phụ cận. Số tiền của người dân bị tính sai trong hơn ba năm qua khi dùng sản phẩm nước sạch từ nguồn nước khác có giá thấp hơn đó sẽ được tính toán lại như thế nào?.

Đó là một con số rất lớn vì lượng nước mà người dân thành phố Vinh sử dụng hàng ngày khoảng 90.000m3 nước thô để sản xuất ra nước sạch. Bao lâu nữa người dân sẽ được chi trả và trả như thế nào là câu hỏi không dễ trả lời. Nếu không có sự vào cuộc quyết liệt của cơ quan truyền thông và phản ứng mạnh mẽ từ dư luận, liệu người dân có biết được việc mình bị thu sai tiền sử dụng nước hay không?

Trong phương hướng giải quyết của tỉnh Nghệ An, cần phải tính toán kỹ vấn đề này, nếu không muốn những tranh cãi tiếp tục âm ỉ.

Tác giả: Tấn Ngọc

Nguồn tin: Theo An Ninh Tiền Tệ