Đầu tháng 8-2018, có mặt tại bản Nậm Xái (xã Quang Phong, Quế Phong), ngay từ đầu bản chúng tôi đã thấy một mảng đồi đã bị san bằng, xung quanh che bạt nhựa tập kết thạch anh.

Dọc quốc lộ 48D chạy qua bản, phía bên ta luy dương vẫn còn lác đác vết gàu máy múc đào, bới tìm khoáng sản. Đi thêm khoảng 2km, cạnh cầu Khe Tang, cách quốc lộ 48D chừng 100m là bãi tập kết thạch anh khác nằm sát bờ suối.

Tại đây, có con đường mới mở, nối từ quốc lộ 48D qua suối chạy dọc theo triền núi. Bên bờ suối, khu vực tập kết đá được trải bạt nhựa rộng khoảng 100m2, trên đó vẫn còn rất nhiều khối đá màu trắng. Một người dân ở bản Nậm Xái cho biết, nhiều người dùng máy múc khai thác đá được khoảng 3 tháng nay.

Họ thuê 6 người trong bản đi thu gom, tập kết số đá khai thác được. Những viên đá bỏ lại trong lán trại là do không đủ chất lượng. Sau khi đào lấy hết đá tại khu vực này, họ lại di chuyển đến khu vực khác.

Một điểm tập kết thạch anh gần quốc lộ 48D

Những người đứng ra tổ chức khai thác đa số đến từ thị trấn Kim Sơn (huyện Quế Phong) và huyện Quỳ Hợp. Lâu nay, người dân địa phương vẫn quen gọi đây là đá cuội trắng, sau này người ngoài bản vào khai thác mới gọi theo họ là thạch anh.

Trước đây, do không biết giá trị nên dân bản Nậm Xái không quan tâm, còn nay đã biết nên trong quá trình cải tạo đất vườn đã tận thu đem bán. Trong khi đó, những người khai thác trộm cũng lợi dụng việc bình chỉnh mặt bằng ruộng lúa, đào ao nuôi cá… của người dân để khai thác thạch anh.

Việc khai thác đá trái phép đến nay vẫn chưa được chính quyền xã Quang Phong ngăn chặn hữu hiệu. Khi đoàn kiểm tra của xã đến hiện trường khai thác chỉ gặp được những người… làm thuê (?).

UBND xã Quang Phong đã yêu cầu các hộ dân cam kết không tái diễn tình trạng đào bới trong vườn nhà để khai thác đá và không tiếp tay các đối tượng lợi dụng việc cải tạo đất để khai thác thạch anh.

Ông Bùi Văn Hiền, Phó Chủ tịch UBND huyện Quế Phong, cho biết: “Trữ lượng thạch anh ở xã Quang Phong rất lớn, nằm rải rác tại nhiều sườn đồi, khe suối tại một số bản. Trước đây, nạn khai thác vàng trái phép ở xã Quang Phong cũng rầm rộ và chính quyền phải rất nỗ lực mới dẹp yên. Thời gian gần đây lại xuất hiện tình trạng khai thác thạch anh. UBND huyện đã chỉ đạo UBND xã Quang Phong xử lý dứt điểm tình trạng này và kết quả sẽ có trong vài ngày tới”.

Tác giả: Duy Cường

Nguồn tin: Báo Sài Gòn Giải Phóng