Ngược vùng biên giới xã Quang Phong, huyện Quế Phong, nơi cách TP. Vinh (Nghệ An) khoảng 200 km, trong vai người đi tìm mua đá thạch anh, chúng tôi được người dân bản đi làm rẫy cho biết, việc đào trộm thạch anh đã diễn ra ở nhiều nơi, gần quốc lộ có, lẫn trong khe suối và gần nhà dân bản cũng có.

Nhiều đồi núi tại huyện Quế Phong bị xới tung lên để khai thác đá thạch anh.

Những người đứng ra tổ chức khai thác đa số đến từ thị trấn Kim Sơn (huyện Quế Phong) và huyện Quỳ Hợp. Lâu nay, người dân địa phương vẫn quen gọi đây là đá cuội trắng, sau này người ngoài bản vào khai thác mới gọi là thạch anh.

Trước đây, do không biết giá trị nên dân bản Nậm Xái không quan tâm. Còn nay đã biết nên trong quá trình cải tạo đất vườn họ đã tận thu đem bán. Trong khi đó, những người khai thác trộm cũng lợi dụng việc bình chỉnh mặt bằng ruộng lúa, đào ao nuôi cá… của người dân để khai thác thạch anh.

Khe suối, ruộng vườn cũng thành công trường khai thác đá quý.

Ông L. một chủ hộ có diện tích đất đồi tại bản Nậm Xái cho người ngoài vào khai thác đá cho biết: “ Người khai thác đá từ Qùy Hợp lên, họ đặt vấn đề đưa máy móc vào cải tạo vườn đồi và ao cá cho tôi, đổi lại họ lấy số lượng đá trong đất. Lấy được chừng 4 chuyến xe tải lớn đá thì bị cán bộ chính quyền vào đình chỉ, không cho làm nữa. Số đá khai thác ra chưa kịp vận chuyển họ vùi đất lên giấu đi, chờ có dịp vận chuyển”, ông L. vừa nói vừa chỉ tay về phía đồi núi ngổn ngang đá tồn dư đã được khai thác.

Cận cảnh những bao tải đá thạch anh thành phẩm của “ đá tặc” chưa kịp vận chuyển thì bị cơ quan chức năng đẩy đuổi.

Ông L. cho biết thêm, trữ lượng thạch anh ở xã Quang Phong rất lớn, nằm rải rác tại nhiều sườn đồi, khe suối tại một số bản. Trữ lượng vàng cũng lớn, trước đây nạn khai thác vàng trái phép ở xã Quang Phong cũng rầm rộ và chính quyền phải rất nỗ lực mới dẹp yên.

Ông Vi Thái Điệp, Chủ tịch UBND xã Quang Phong cho biết: “ Xã đã yêu cầu các hộ dân cam kết không tái diễn tình trạng đào bới trong vườn nhà để khai thác đá và không tiếp tay các đối tượng lợi dụng việc cải tạo đất để khai thác thạch anh. Hiện cán bộ xã và bản đang túc trực không cho người lạ vào khai thác đá”.

“Đá tặc” lấy đất vùi lấp, dấu số lượng đá thạch anh khi bị đẩy đuổi.

Trao đổi với Môi trường và Đô thị Việt Nam điện tử ông Lê Văn Giáp - Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết: “Loại đá mà người lạ vào khai thác tại xã Quang Phong được người dân cho biết là đá thạch anh. Chúng tôi đã giao cho chính quyền xã ngăn chặn việc khai thác tái diễn. Khi nghe có tin đá quý thạch anh trên địa bàn, nhiều người đã đến xã Quang Phong thăm dò, vì thế huyện phải ngăn chặn kịp thời không để người dân nơi khác đổ về làm mất tình hình an ninh trật tự trên địa bàn”.

Tác giả: Lê Thành

Nguồn tin: Báo Môi trường và Đô thị