Ngày 25/12/2004, UBND tỉnh Nghệ An đã thực hiện Quyết định 1678/QĐ.UB-NN về việc Dự án di dân khai hoang vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm, huyện Diễn Châu (Nghệ An). Đây là chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, được các cấp ngành vào cuộc tuyên truyền, vận động.

Theo đó, đã có hàng chục hộ dân theo chính sách này, chủ yếu là người nghèo, thiếu đất sản xuất đến vùng đất Đồng Nông. Trải qua thời gian, đã có 49 hộ đến vùng đất này để canh tác, sản xuất. Thời gian đầu mới di dân vào vùng kinh tế mới này, đời sống của người dân gặp rất nhiều khó khăn. Thậm chí, có một số hộ sau này lại phải trở về quê hương cũ, hoặc, chuyển đi đến vùng đất khác để sinh sống, lập nghiệp. Tuy vậy, những người dân nơi đây đã chấp hành tốt chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Các hộ dân sống vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm, huyện Diễn Châu.

Trải qua một thời gian khó khăn, khi cuộc sống của người dân vùng kinh tế mới Đồng Nông dần ổn định, họ đã tính đến cái quyền của mình là xin được cấp quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, dù nhiều năm liên tục làm đơn, kiến nghị với các cấp chính quyền nhưng những người dân ở đây vẫn không thể làm được với nhiều lý do. Việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân lại được huyện chuyển, xin ý kiến của UBND tỉnh Nghệ An nhưng vẫn không có kết quả.

Ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh Nghệ An.

Theo như trả lời của Sở Tài nguyên và Môi trường Nghệ An: “Đối chiếu với trường hợp di dân theo chính sách của Đảng và Nhà nước thì hiện nay chưa có quy định về chính sách thu tiền sử dụng đất. Vì vậy, Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục tổng hợp nội dung vướng mắc nêu trên đề nghị bộ Tài nguyên và Môi trường đưa vào dự thảo, sửa đổi luật đất đai năm 2013. Trong thời gian chờ sửa đổi luật đất đai năm 2013, đề nghị UBND huyện Diễn Châu thông báo cho các hộ gia đình, cá nhân về việc chưa tiếp tục xử lý hồ sơ, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân".

Văn bản của Sở TNMT Nghệ An.

Đến năm 2019, sau nhiều năm xử lý vướng mắc trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lần đầu cho các hộ gia đình di dân vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm, xem xét, căn cứ các quy định luật đất đai, các Nghị định, Thông tư hướng dẫn và các văn bản khác có liên quan, UBND huyện Diễn Châu đã có văn bản trả lời. Theo đó, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các hộ gia đình, cá nhân di dân vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm là đủ cơ sở để thực hiện.

Văn bản của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Diễn Châu.

Tuy nhiên, điều đáng nói, theo ý kiến của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Diễn Châu cho rằng, hiện trạng sử dụng đất của người dân nơi đây và hồ sơ UBND xã Diễn Lâm chưa có trích lục đo vẽ cho từng thửa đất.

Điều này có nghĩa, suốt 15 năm sinh sống tại vùng đất kinh tế mới này, người dân vùng Đồng Nông, xã Diễn Lâm vẫn không có trên bản đồ dù địa phương đã nhiều lần kiểm kê, điều chỉnh bản đồ địa chính và thực hiện bản đồ số những năm gần đây.

Người dân vùng kinh tế mới sống ổn định suốt 20 năm vẫn không có trên bản đồ địa chính.

Trao đổi về vấn đề này, ông Trần Hoài An, Giám đốc Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Diễn Châu cho biết, qua kết quả kiểm tra hiện trạng sử dụng đất của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất huyện Diễn Châu tại vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm, hiện, có 26 hộ gia đình trực tiếp ở và sản xuất; 15 nhà đã hỏng và tháo dỡ không có người ở.

Văn bản chỉ đạo của UBND huyện Diễn Châu.

"Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiến hành đo đạc, lập trích lục đo vẽ bổ sung bản đổ địa chính thửa đất cho các hộ dân vùng kinh tế mới Đồng Nông, xã Diễn Lâm để trình cấp thẩm quyền phê duyệt phục vụ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân. Đồng thời người dân nơi đây sẽ phải thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định sau khi cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất", ông Trần Hoài An cho biết thêm.