Ngân hàng Nhà nước Việt Nam cho biết cụ thể, hiện nay tình hình buôn bán tiền giả diễn ra phức tạp và có chiều hướng gia tăng trong những tháng cuối năm. Dù tinh vi đến mấy thì tiền giả cũng chỉ gần giống tiền thật về hình thức, không có yếu tố bảo an hoặc có làm giả một số chi tiết, nhưng không tinh xảo nên có thể nhận biết được.
Do đó, theo Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, để tránh rủi ro do nhận phải tiền giả, cần nắm rõ các đặc điểm bảo an của đồng tiền và có thói quen kiểm tra đồng tiền trước khi giao dịch.
Kiểm tra chất liệu polymer in tiền
Trước hết người dân cần kiểm tra chất liệu polymer in tiền. Đối với đồng tiền thật được in trên chất liệu polymer, có độ đàn hồi và độ bền cao. Vì vậy có thể kiểm tra độ đàn hồi bằng cách nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay và khi mở ra, tờ tiền sẽ đàn hồi về trạng thái ban đầu như trước khi nắm. Ngoài ra hãy kiểm tra độ bền bằng cách kéo, xé nhẹ ở cạnh (mép) tờ tiền (lưu ý không kéo, xé đồng tiền ở vị trí đã bị rách) sẽ khó rách, khó bai giãn.
Tiền giả chủ yếu được in trên nilon nên không có độ đàn hồi đặc trưng và độ bền như tiền thật. Đặc biệt khi nắm gọn tờ tiền trong lòng bàn tay và mở ra, sẽ không đàn hồi về trạng thái ban đầu như trước khi nắm; khi kéo, xé nhẹ ở cạnh (mép) tờ tiền sẽ dễ bị bai giãn hoặc rách.
Soi tờ tiền trước nguồn sáng, kiểm tra hình bóng chìm và hình định vị
Đối với hình bóng chìm, Ngân hàng Nhà nước cho biết, người dân có thể nhìn thấy rõ từ hai mặt tờ tiền, được thể hiện bằng nhiều đường nét tinh xảo và sáng trắng. Đối với mệnh giá từ 20.000đ đến 500.000đ là hình ảnh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh; mệnh giá 10.000đ là hình ảnh chùa Một Cột.
Đối với hình định vị tờ tiền thật 10.000đ, 20.000đ thì phía trên bên trái mặt trước hoặc phía trên bên phải mặt sau tờ tiền; 50.000đ - 500.000đ: phía trên bên phải mặt trước hoặc phía trên bên trái mặt sau tờ tiền). Hoặc nhìn thấy hình ảnh trên hai mặt khớp khít, tạo thành một hình ảnh hoàn chỉnh, các khe trắng đều nhau. Ở tiền giả, hình bóng chìm chỉ là hình ảnh mô phỏng, không tinh xảo; hình định vị không khớp khít, các khe trắng không đều nhau.
 |
Người dân cần tỉnh táo khi giao dịch bằng tiền mặt |
Vuốt nhẹ mặt trước tờ tiền, kiểm tra các yếu tố in nổi
Tại các vị trí có yếu tố in nổi, người dân có thể sẽ cảm nhận được độ nổi, nhám ráp của nét in, như: Chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh, Quốc huy, mệnh giá bằng số và bằng chữ, dòng chữ “CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM”. Nhưng ở tiền giả, chỉ có cảm giác trơn lì hoặc có cảm giác gợn tay nhưng không có độ nổi, nhám ráp như tiền thật.
Chao nghiêng tờ tiền, kiểm tra mực đổi màu (OVI), dải iriodin
Mực đổi màu chỉ có ở 3 mệnh giá 500.000đ, 200.000đ và 100.000đ (500.000đ, 200.000đ: phía dưới, bên trái; 100.000đ: phía trên bên phải mặt trước tờ tiền). Khi chao nghiêng tờ tiền và quan sát sẽ thấy mực đổi màu chuyển từ màu vàng sang màu xanh lá cây hoặc ngược lại.
Dải iriodin chỉ có ở các mệnh giá 500.000đ, 200.00đ, 100.000đ, 20.000đ và 10.000đ, là dải màu vàng chạy dọc tờ tiền và đặt tại mặt sau tờ tiền; riêng mệnh giá 100.000đ đặt tại mặt trước tờ tiền. Khi chao nghiêng tờ tiền, bạn sẽ thấy dải iriodin lấp lánh ánh kim, trên dải có số mệnh giá hoặc hoa văn.
Ở tiền giả, có làm giả yếu tố mực đổi màu (OVI) nhưng không đổi màu, hoặc có đổi màu nhưng không đúng màu như ở tiền thật; không có dải iriodin hoặc có in giả nhưng không lấp lánh như ở tiền thật.
Kiểm tra yếu tố hình ẩn (DOE) trong cửa sổ nhỏ
Cửa sổ nhỏ chỉ có ở 4 mệnh giá 500.000đ, 200.000đ, 100.000đ và 50.000đ, là chi tiết nền nhựa trong suốt và đặt tại phía trên bên trái mặt trước hoặc phía trên bên phải mặt sau tờ tiền. Khi đưa cửa sổ nhỏ tới gần sát mắt, nhìn xuyên qua cửa sổ tới nguồn sáng phù hợp (có thể là ngọn lửa, bóng đèn sợi đốt, đèn đường, đèn flash điện thoại) sẽ nhìn thấy hình ảnh hiện lên xung quanh nguồn sáng. Lưu ý đối với những tờ tiền cũ, cửa sổ nhỏ thường có nhiều vết xước nên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng của hình ảnh. Ở tiền giả, trong cửa sổ nhỏ không có yếu tố hình ẩn.
Có thể nói tiền giả là một vấn nạn của mọi quốc gia và cần phải có nhiều giải pháp để hạn chế tình trạng này. Để làm được điều đó, Ngân hàng Nhà nước cho rằng, các cơ quan chức năng nên có bộ phận chuyên môn kiểm tra tiền giả tại các cửa khẩu quốc tế cũng như hướng dẫn người dân phân biệt được sự khác biệt giữa tiền thật và tiền giả. Đặc biệt, Ngân hàng Nhà nước tuyên truyền rộng rãi hơn nữa về vấn nạn tiền giả trên các phương tiện truyền thông để giúp nhân dân nắm được thông tin tin cậy và chính xác.
Tác giả: An Dương
Nguồn tin: vietq.vn
