Theo kế hoạch, chiều 2-7, Tòa án nhân dân tỉnh Bắc Ninh mở phiên phúc thẩm giải quyết vụ án dân sự về tranh chấp hoạt động cung ứng dịch vụ thanh toán giữa nguyên đơn là khách hàng Trần Thị Chúc (50 tuổi, ở Bắc Ninh) và bị đơn là Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank).

Mất hàng chục tỉ đồng sau cuộc gọi của công an "dỏm"

Theo đơn tố giác tội phạm của bà Trần Thị Chúc gửi Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Bắc Ninh, bà tố cáo người tên Tô Ngọc Dầu tự giới thiệu công tác tại Cục Quản lý giao thông đường bộ Đà Nẵng và người khác tên Hải tự xưng cán bộ tại Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy.

Bà cho rằng qua các cuộc điện thoại mình đã bị những người này lừa hơn 26,5 tỉ đồng.

Họ thông báo bà tham gia giao thông gây tai nạn tại thành phố Đà Nẵng và liên quan đường dây buôn ma túy, rửa tiền.

Người tên Hải yêu cầu bà Chúc mở hai tài khoản ngân hàng, cài đặt phần mềm bảo mật (có biểu tượng huy hiệu Công an nhân dân) vào điện thoại, tiếp tục yêu cầu bà chuyển 26,5 tỉ đồng vào hai tài khoản ngân hàng để chứng minh nguồn tiền của bà là trong sạch và không liên quan đến đường dây buôn ma túy, rửa tiền.

Bà Chúc sau đó đã huy động người thân chuyển tiền vào hai tài khoản ngân hàng, trong đó có tài khoản mở tại Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc.

Cùng ngày 22-4-2022, theo yêu cầu của Hải, bà Chúc mua một chiếc điện thoại sau đó người này hướng dẫn bà cài đặt phần mềm tên "Phần mềm bảo mật" vào điện thoại mới.

Khi nào liên lạc với Hải thì bà Chúc lắp sim điện thoại vào và chỉ liên lạc qua tài khoản Viber (tên tài khoản Viber là Phòng điều tra số 6 PC02).

Qua trưng cầu giám định, cơ quan điều tra xác định phần mềm này có các chức năng như đọc, gửi, xử lý tin nhắn; đọc, tạo mới lịch sử cuộc gọi và chuyển hướng cuộc gọi; đọc, sửa danh bạ và truy cập vị trí thiết bị.

"Ngân hàng có lỗi dẫn đến khách hàng bị rút mất tiền"

Sau sự việc, bà chúc cho rằng Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc có lỗi dẫn đến sự việc bà bị rút mất tiền.

Theo nội dung vụ kiện, ngày 22-4-2022, bà Trần Thị Chúc đến Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc (TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh) mở tài khoản giao dịch. Từ ngày 22 đến 24-4-2022, bà và một số người nhà chuyển tổng hơn 11,9 tỉ đồng vào tài khoản vừa mở.

Bà Chúc cho rằng trong khoảng thời gian trên, bà không hề nhận được bất cứ cuộc gọi điện thoại, tin nhắn nào của Vietcombank về biến động số dư trong tài khoản gửi vào số điện thoại mà bà cung cấp cho nhân viên giao dịch khi đăng ký mở tài khoản.

Ngày 23 và 24-4-2022 rơi vào cuối tuần, chi nhánh ngân hàng không mở cửa nên sáng 25 bà đến trụ sở Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc kiểm tra số dư tài khoản.

Bà được thông báo tài khoản chỉ còn 114.000 đồng, trong khi không thực hiện bất cứ giao dịch rút tiền trực tiếp hay gián tiếp nào. Bà Chúc đã ngay lập tức gọi báo sự việc đến Công an TP Từ Sơn và Công an tỉnh Bắc Ninh.

Trong đơn khởi kiện, bà Chúc đánh giá nhân viên, cán bộ quản lý của Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc đã không hướng dẫn bà cách bảo mật số tiền mà bà và người thân chuyển vào tài khoản mở tại ngân hàng này.

Đồng thời nhân viên quầy giao dịch không tư vấn cho bà về tầm quan trọng của tin nhắn SMS và mã OTP để bà lựa chọn đăng ký tin nhắn từ Vietcombank tới số điện thoại của bà.

Bà Chúc cũng cho rằng nhân viên quầy giao dịch không khuyến cáo cho bà biết về việc có kẻ gian luôn tìm mọi cách để hack tiền trong tài khoản nếu để lộ hoặc bị chiếm quyền kiểm soát mã OTP.

Ngoài ra, nhân viên, cán bộ, lãnh đạo Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc không áp dụng các biện pháp nghiệp vụ khẩn cấp cần thiết, không đề xuất các cơ quan chức năng có biện pháp để ngăn kẻ gian tẩu tán tiền của bà đi nơi khác…

"Sau khi sự việc xảy ra, tôi bị sốc vì mất số tiền quá lớn. Tôi ốm nặng phải nhập viện cấp cứu nhiều lần. Sau khi xuất viện, tôi đã phải đi nhiều lần đến Vietcambank để yêu cầu trả lời cho tôi biết nguyên nhân, lý do tôi bị rút mất hơn 11,9 tỉ đồng", bà Chúc nêu trong đơn.

Tòa sơ thẩm: Khách hàng và ngân hàng đều có lỗi

Tại phiên sơ thẩm mở hồi tháng 3 tại TAND huyện Từ Sơn, bà Chúc yêu cầu Vietcombank trả lại toàn bộ số tiền bà bị mất là hơn 11,9 tỉ đồng, vì quá trình tư vấn, hướng dẫn mở tài khoản mới, nhân viên Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc không giải thích cho bà hiểu rõ các quy định của Vietcombank, không hướng dẫn cho bà Chúc cách bảo mật số tiền trong tài khoản…

Luật sư Lê Ngọc Hà (Đoàn luật sư TP Hà Nội) - người bảo vệ quyền lợi của bà Chúc - cho hay Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc không hướng dẫn cho bà Chúc cách bảo mật số tiền trong tài khoản, không khuyến cáo cách phòng tránh kẻ gian tìm cách lấy cắp tiền trong tài khoản. Hậu quả là bà Chúc đã bị mất toàn bộ số tiền trên…

Tuy nhiên, đại diện Vietcombank phủ nhận và cho rằng đã thực hiện đúng, đầy đủ các quy định, tư vấn, hướng dẫn thủ tục mở và sử dụng tài khoản cho khách hàng.

Phía máy chủ của Vietcombank đã xác định các giao dịch đều thực hiện trên số tài khoản, password, OTP đã cung cấp cho bà Chúc. Bà Chúc đã không bảo mật được thông tin và để rơi vào tay kẻ gian. Đó là trách nhiệm của bà Chúc.

TAND huyện Từ Sơn cho rằng bà Chúc nghe theo đối tượng lừa đảo cài đặt phần mềm bảo mật. Từ đó, bà Chúc vô tình làm mất quyền kiểm soát thiết bị điện tử đã đăng ký với ngân hàng. "Nguyên nhân chính, trực tiếp làm mất số tiền trong tài khoản là do bà Chúc", hội đồng xét xử nhận định.

Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc cũng có một phần lỗi là đã không giải thích kỹ các quy định của ngân hàng, không cảnh báo trước thủ đoạn lừa đảo mới của kẻ gian để hướng dẫn, cảnh báo khách hàng. Từ đó, bà Chúc đã không nhận thức được việc làm của mình đã gián tiếp để kẻ gian chiếm đoạt toàn bộ số tiền hơn 11,9 tỉ đồng.

Vietcombank có niêm yết công khai tài liệu về điều khoản và điều kiện liên quan đến mở và sử dụng tài khoản, tại trụ sở chi nhánh Kinh Bắc cũng như trên trang điện tử của ngân hàng. Nhưng hình thức niêm yết tại trụ sở Vietcombank chi nhánh Kinh Bắc không thuận lợi cho khách hàng là bà Chúc quan sát, dễ dàng tiếp cận tài liệu. Đây là những nguyên nhân gián tiếp khiến khách bị lừa mất tiền.

Ngân hàng cũng xác nhận chưa áp dụng đầy đủ các biện pháp xử lý khẩn cấp theo quy định của Vietcombank về xử lý sự cố gian lận, do đó phải chịu một phần trách nhiệm.

Từ những nhận định, phân tích, tòa tuyên Vietcombank phải bồi thường 700 triệu đồng cho bà Chúc là một phần thiệt hại trong tài khoản mà bà mở tại ngân hàng này.

Sau phiên sơ thẩm, cả bà Chúc và Vietcombank đều kháng cáo. Bà Chúc cho rằng bản án sơ thẩm đánh giá chưa đúng lỗi ngân hàng, tuyên buộc bồi thường quá ít so với số tiền bà bị mất.

Còn Vietcombank đề nghị tòa không chấp nhận mọi yêu cầu của bà Chúc.

Tác giả: DANH TRỌNG

Nguồn tin: Báo Tuổi Trẻ